Międzynarodowe Koncerty Jedności Kresowian 2020 r.

O projekcie

„Międzynarodowe Koncerty Jedności Kresowian 2020 r.” to projekt zorganizowany przez Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej. Z powodu sytuacji epidemiologicznej niemożliwym było przygotowanie jednego wspólnego festiwalu, podczas którego Polacy z Kresów mogliby spotkać się ze swoimi rodakami żyjącymi w Polsce. Mimo to, z inspiracji kombatantów żołnierzy AK oraz dzięki nowoczesnej technologii, udało się zorganizować trzy koncerty on-line, w czasie których wystąpili polscy artyści mieszkający w trzech krajach – na Białorusi, Litwie i Ukrainie.

„Międzynarodowe Koncerty Jedności Kresowian 2020” to trzy wieczory pełne wzruszeń. W dniach 25-27.09.2020 r. spotykaliśmy się, by wspólnie przeżywać piękne chwile, słuchając znanych pieśni w wykonaniu niezwykle uzdolnionych polskich artystów zza wschodniej granicy. To wyjątkowe przedsięwzięcie dostarczyło nam niezapomnianych wrażeń i było okazją do wirtualnego, lecz równie wartościowego, spotkania Polaków. Choć żyjemy w różnych krajach, podczas koncertów dało się odczuć jedność, która nas łączy, a poczucie wspólnoty i wsparcia, szczególnie w tych trudnych czasach, jest wyjątkowo ważne.

Rok 2020 z pewnością zostanie zapamiętany na długo. Jest to wyjątkowy czas, nie tylko ze względu na pandemię i jej skutki, ale również z powodu rocznic, które obchodzimy. To właśnie w tym roku przypada 100. rocznica Bitwy warszawskiej oraz Operacji Niemeńskiej, a także 75. rocznica zakończenia II wojny światowej. Są to wydarzenia niezwykle istotne w historii Polski, jednak szczególną wagę przywiązują do nich Polacy zamieszkujący byłe Kresy Wschodnie.

Kresy

– obrzeża polskości

Gdy w 1918 r. na nowo zrodziła się niepodległa Polska zapanowała powszechna euforia. Marzenia, o które walczyły kolejne pokolenia Polaków, stawały się rzeczywistością, jednak nikt nie był w stanie przewidzieć w jakich granicach będzie mieścić się powstające państwo. Dopiero w 1923 r., po latach walk z bronią w ręku oraz żmudnych zabiegach dyplomatycznych na europejskich i światowych salonach, ostatecznie ustalone zostało terytorium II Rzeczypospolitej. Był to kraj wielokulturowy i wielonarodowy, a jego wschodnie krańce w dużej mierze zamieszkiwały mniejszości ukraińskie, białoruskie czy żydowskie. Wschodnie tereny Rzeczypospolitej (również te, które nie znalazły się w granicach nowoutworzonego państwa) nazywano właśnie Kresami.

W wyniku II wojny światowej Kresy Wschodnie zostały odebrane Rzeczypospolitej, a zamieszkujący od pokoleń te tereny Polacy, znaleźli się pod obcym panowaniem. Dzisiaj ziemie te znajdują się na terytorium trzech państw – Litwy, Białorusi i Ukrainy. Mimo wielu lat życia pod obcą władzą, Polacy nie utracili jednak więzi ze swoim krajem. Wciąż pielęgnują tradycje, dbają o kulturę i troszczą się o pamięć o swych przodkach.

Białoruś

25 września 2020 r. na scenie zobaczyliśmy pochodzący z Białorusi polski młodzieżowy zespół wokalny „Recha”. Nazwa tego dziecięcego zespołu, która po polsku oznacza „Echo”, odzwierciedla jego charakter, ponieważ dzieci pracują w sposób akademicki, wykonując na wiele głosów piosenki a cappella. Kierownikiem artystycznym zespołu jest mgr. Julia Dudarewa, absolwentka Białoruskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Maksyma Tanka.

Zespół jest laureatem wielu konkursów, m.in. Międzynarodowego Festiwalu Pieśni Prawosławnych „Kałożski Błagowieszczensk” w Grodnie oraz Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Niezłomnej Henryka Rasiewicza „Kima” organizowanego w Krakowie, Międzynarodowego Festiwalu Kolęd i Pastorałek im. Ks. Kazimierza Szwarlika w Będzinie.. W czasie „Międzynarodowych Koncertów Jedności Kresowian 2020”, zespół „Recha” wykonał szereg utworów patriotycznych i ludowych, takich jak „Przybyli ułani” czy „Kukułeczka”.

Litwa

Drugiego dnia koncertów, 26 września 2020 r. przenieśliśmy się na Litwę, ponieważ stamtąd pochodzi polski Zespół Pieśni i Tańca „Ojcowizna”, który został założony wiosną 2017 r. Zespół składa się z ponad 70 osób, a uczęszcza doń kilka pokoleń Polaków – rodzice i dzieci, bracia i siostry, a także całe rodziny. Duża część z nich to byli członkowie zespołu „Wileńszczyzna”, którym poszczęściło się śpiewać i tańczyć pod kierownictwem artystycznym śp. Gabriela Jana Mincewicza. Zespół niejednokrotnie gościł w Polsce, między innymi w Warszawie, Poznaniu, Toruniu, Szczecinie i innych miastach. Artyści mieli zaszczyt śpiewać w Belwederze na spotkaniu z Prezydentem Rzeczypospolitej Polski p. Andrzejem Dudą czy też podczas otwarcia nowej siedziby Ambasady Polskiej w Wilnie. Kierownikiem i dyrygentem zespołu jest Wioletta Leonowicz, choreografem Teresa Andruszkiewicz, a kierownikiem kapeli Krzysztof Stankiewicz.

W 2018 roku „Ojcowizna” nagrała teledysk do piosenki ludowej „Jechałam przez lasy”, brała też udział w nagraniu teledysku „Marsz Mokotowa”. W kwietniu 2019 r. w Wilnie na scenie Domu Kultury Polskiej zespół wystawił widowisko pt. ”Stary album mówi wiele…” nawiązujące swym programem do losów ludzi z Wileńszczyzny, upamiętniające ich drogi ku niepodległości i trudny los wygnańców. Poprzez taniec, śpiew i przy pomocy multimediów zostały przypomniane sylwetki osób, które pozostały na tej ziemi na dobre i złe. W czasie „Międzynarodowych Koncertów Jedności Kresowian 2020” zespół zaprezentował bardzo bogaty repertuar. Na scenie artyści z „Ojcowizny“ wykonali pieśni patriotyczne i wojskowe m.in. „Wojenko, wojenko” oraz utwory poświęcone Wilnu i Wileńszczyźnie. Występy wokalne przeplecione były pokazami polskich tańców ludowych.

Ukraina

Trzeci i ostatni dzień „Międzynarodowych Koncertów Jedności Kresowian 2020” dostarczył nam mnóstwo wrażeń i emocji. 27 września 2020 r. podziwialiśmy polskich artystów z Ukrainy, których występy odbyły się w Domu Polskim w Barze, skąd przywitała wszystkich Pani Dyrektor Małgorzata Miedwiediewa. Tego dnia dane nam było zobaczyć na scenie aż pięć zespołów.

Wokalne Trio „Ażur”, zostało założone w roku 2011 w oparciu o Zespół „Srebrne głosy”. W składzie Trio są wyłącznie profesjonalne artystki. „Ażur” uzyskał uznanie w swoim ojczystym mieście oraz poza jego granicami. Geografia wystąpień Trio, oprócz Winnicy, obejmuje Kijów, Żytomierz, Odessę, Korostyń, Bar, Szarogród, a także polskie miasta, jak Będzin, Zabrze, Bytom, Przedbórz czy Warszawę. W repertuarze Trio znajdują się utwory a caрpella, fortepianowe, piosenki w stylu pop. Zespół tworzą trzy profesjonalne śpiewaczki – Switłana Iskra (pierwszy sopran), Irena Sidorowa (drugi sopran) oraz Irena Godna (kierownik artystyczny, alt).

„Młode liście” to prężnie działający chór młodzieżowy związany z Domem Polskim w Barze na Ukrainie. Tworzy go 60 osób, w trzech grupach wiekowych – od 6 do 18 lat. Tych młodych ludzi łączy przyjaźń i miłość do muzyki, a nad wszystkim pieczę sprawuje dyrygent chóru p. Ludmiła Chałabuda, która, w zależności od grupy wiekowej, dobiera repertuar złożony z utworów dziecięcych, patriotycznych, sakralnych, ludowych i współczesnych. Chór wielokrotnie występował w Polsce, a od 10 lat współpracuje z młodzieżowym chórem „Portamento” ze Starachowic, z którym organizuje wspólne próby i koncerty.

„Jurek i przyjaciele“ to grupa o niesamowitej historii. Członkowie tego zespołu w latach 70. XX wieku grali razem polskie piosenki usłyszane w radiu. W 2018 r., po 40 latach przerwy postanowili wznowić działalność. Tak powstał zespół „Jurek i przyjaciele”, który do dnia dzisiejszego występuje w polskich ośrodkach w obwodzie chmielnickim na Ukrainie oraz daje koncerty dla kombatantów, grając m.in. pieśni patriotyczne i wojskowe. W swoim repertuarze posiada również 18 utworów autorskich.

„Cantica Anima” to polski chór kameralny od 2008 r. prowadzony przez p. Ludmiłę Chałabudę, działaczkę zasłużoną dla kultury polskiej. W latach 1999 – 2005 „Cantica Anima” był wykorzystywany jako chór ćwiczebny w czasie kursów dla dyrygentów chórów polonijnych z Ukrainy. Warsztaty te cieszyły się dużym zainteresowaniem, a chętni przybywali z najdalszych zakątków kraju. We wrześniu 2020 r. kursy zostały wznowione. Chór wielokrotnie koncertował w Polsce oraz w Konsulacie Generalnym RP w Winnicy, a także miał zaszczyt wystąpić w Ambasadzie RP w Kijowie.

„Srebrne Głosy“ to polski zespół wokalny, który rozpoczął swoją działalność w 2010 roku z inicjatywy Prezes Winnickiego Kulturalno-Oświatowego Związku Polaków – Pani Alicji Ratyńskiej. Kierownikowi Zespołu, Irenie Godnej, udało się połączyć w jednym zespole ludzi różnych zawodów, zachwyconych pięknem polskich pieśni i miłością do śpiewu. Od tego czasu zespół jest stałym uczestnikiem festiwali i konkursów polonijnych nie tylko w Winnicy, ale także w Kijowie, Odessie, Żytomierzu, Barze czy Korostyniu. Podziwiała „Srebrne głosy” również publiczność w Polsce – w Będzinie, Zabrzu, Bytomiu, Przedborzu, Wrocławiu, Kielcach, Busko-Zdroju, Starachowicach i Pułtusku. Skład zespołu tworzą: Switłana Iskra (pierwszy sopran), Wioletta Wołkowa (pierwszy sopran), Irena Godna (kierownik artystyczny, drugi sopran), Irena Figol (pierwszy alt), Julia Szalińska (pierwszy alt), Irena Sidorowa (drugi alt) oraz Natalia Konorska (drugi alt).

„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura – Interwencje 2020 r”